Wat betekent het als een verdachte “in beperkingen zit”?
Als een verdachte op het politiebureau verblijft, of na een paar dagen in een Huis van Bewaring in voorlopige hechtenis, dan kan de (hulp) Officier van Justitie bepalen dat er beperkingen aan de verdachte worden opgelegd.
Wat zijn beperkingen?
Beperkingen kunnen bestaan uit verschillende onderdelen. Denk aan een verbod voor de verdachte om contact te hebben met medegedetineerden, waar dan ook in Nederland gedetineerd. Of een verbod voor de verdachte om contact te hebben met familie, vrienden en bekenden. De verdachte kan worden verboden met anderen contact te hebben, behalve met zijn advocaat of de politie.
Ook kan een mediabeperking worden opgelegd. Dat betekent dat de verdachte geen krant mag lezen, geen tv mag kijken, geen radio mag luisteren en ook geen gebruik mag maken van het internet.
Wat betekent dit voor de verdachte?
Beperkingen zijn heel ingrijpend voor een verdachte. Hij verblijft dan de hele dag in isolatie zonder contact met anderen. Hij kan geen brieven sturen naar zijn familie, hij kan niet bellen met zijn familie, mag geen bezoek ontvangen van zijn naasten en zit ongeveer 23 uren per dag opgesloten in zijn cel. Als hij mag luchten, dan zal dat ook in isolatie gebeuren.
Wanneer mogen beperkingen worden opgelegd?
In de wet staat in artikel 62 Sv dat beperkingen mogen worden opgelegd als het volstrekt noodzakelijk is in het belang van het onderzoek of in het belang van de orde.
Hoe lang duren de beperkingen?
De beperkingen duren net zo lang totdat de (hulp) Officier van Justitie of de rechtbank beslist dat ze moeten worden opgeheven.
Wat betekent het voor de advocaat van de verdachte?
Niet alleen voor de verdachte hebben opgelegde beperkingen grote gevolgen, ook de advocaat moet de beperkingen in acht nemen. Dat betekent dat de advocaat niet inhoudelijk over de zaak met anderen mag praten. Er mag aan familie van de verdachte of anderen geen informatie gegeven worden over de verdenkingen en inhoud van de zaak waarvan de verdachte verdacht wordt.
De advocaat zal zich dan ook zo terughoudend mogelijk opstellen naar de familie van de verdachte of anderen ten aanzien van de zaak en contact zoveel als mogelijk beperken. De advocaat mag niets doen dat het onderzoek van politie en justitie zou kunnen dwarsbomen. De advocaat mag geen boodschappen doorgeven aan de verdachte over de verdenkingen of inhoud van de zaak. De advocaat moet de beperkingen respecteren en daarmee rekening houden in zijn taak.
De advocaat mag wel overleggen met de cliёnt en heeft steeds toegang tot de cliёnt. Met de cliёnt kunnen de stukken worden besproken en kan en zal inhoudelijk over de zaak en verdediging gesproken worden. De verdachte kan dus wel gebruik maken van zijn recht op rechtsbijstand en overleg met een advocaat.
Wat kan je doen tegen opgelegde beperkingen?
De advocaat kan namens de verdachte bij de rechtbank een bezwaar indienen tegen de opgelegde beperkingen. Dat staat in art. 62a lid 4 Sv. Dat bezwaar zal dan worden behandeld in de raadkamer van de rechtbank. De raadkamer zal dan beoordelen of het bezwaar tegen de beperkingen gegrond of ongegrond is.
Het bevel van beperkingen wordt in afwachting van de rechterlijke beslissing niet ten uitvoer gelegd, tenzij degene die het bevel heeft gegeven een onverwijlde uitvoering in het belang van het onderzoek volstrekt noodzakelijk acht.
De verdachte heeft op deze manier in ieder geval toegang tot een onafhankelijke rechter die de rechtmatigheid en noodzakelijkheid van de door de (hulp) Officier van Justitie opgelegde beperkingen kan beoordelen.
Kan je nog iets doen tegen de beslissing van de raadkamer?
Tegen de beslissing van de raadkamer over het bezwaar tegen de beperkingen staat geen hoger beroep open. Dat betekent dan ook dat de beslissing van de raadkamer geaccepteerd zal moeten worden. Als het nodig is kan op een later moment opnieuw een bezwaar tegen de (voortduring van de ) beperkingen worden ingediend bij de rechtbank.
Ten slotte; kritisch blijven
Op de regeling van art. 62 a Sv is vanuit de Raad van Europa kritiek geleverd. Het criterium “in het belang van het onderzoek” zou te vaag zijn. Ook zou de wettelijke regeling moeten voorzien in een uitdrukkelijke tijdslimiet.
Het is dan ook van belang steeds kritisch te blijven bij het toepassen van de beperkingen en daarover een oordeel te vragen van de onafhankelijke rechter om de rechtmatigheid te laten beoordelen.
Meer weten?
Wil je meer weten of het strafrecht? Kijk dan eens bij blogs waar ik regelmatig een blog post over het strafrecht.
Wil je een afspraak maken voor strafrecht? Neem dan gerust contact op. Hier kan je een afspraak maken voor een eerste gratis telefonisch contact.
Een afspraak is mogelijk op kantoor met inachtneming van de richtlijnen van het RIVM. Ook videobellen is mogelijk.